У Лепельскім раённым краязнаўчым музеі адкрылася новая экспазіцыя «Школьны музей»
Можна спрачацца пра чэргі ў крамах, малы асартымент
тавараў у савецкі час, але гэта яшчэ і частка жыцця, а для кагосьці лепшыя гады,
у тым ліку школьная пара. Мы таксама вырашылі ўспомніць, якой была школа пры
СССР.
Адразу адзначым, што многія жыхары раёна, наведаўшы экспазіцыю, з першых хвілін
акунуцца ў сваё дзяцінства. Тут можна ўбачыць драўляную парту, за якой мы ў
школе "ўбіралі" веды. На інтэрактыўнай панэлі - паглядзець фатаграфіі,
пачынаючы з 1917 года (я, напрыклад, не ведала, што ў Лепелі было Марыінскае
жаночае вучылішча), гісторыю стварэння школ, фота выпускнікоў, унікальныя
адукацыйныя дакументы і многае іншае. Упэўнена, зацікавяць наведвальнікаў займальныя факты са сферы адукацыі.
Так, напрыклад, даведацца, чаму 1 верасня стала датай пачатку навучальнага года,
вывучыць інфармацыю пра першы дзіцячы садок у Беларусі, пра школу, якая атрымала
назву ў гонар Бярэзінскай воднай сістэмы і шматлікае іншае. Ёсць магчымасць
разгадаць рэбусы, віктарыны, крыжаванкі, тым самым праверыць свае веды.
На інтэрактыўнай дошцы адразу ж стала шукаць сваю ўстанову адукацыі -
сярэднюю школу №2 г. Лепеля. Сябе на фота не знайшла, але была рада ўбачыць сваіх
аднагодкаў і знаёмых, а таксама любiмых настаўнікаў. Акрамя гэтага, можна ўспомніць школьныя рэчы: форму, ранцы, абутак, сшыткі,
падручнікі і многае іншае. Увогуле, усё, на што мы не зважаем, пакуль
карыстаемся. Але па заканчэнні часу пачынаем разумець, што з гэтага складалася
эпоха.
Прызнаюся, экспазіцыя настальгічная. Так захацелася адразу прысесці за парту і
вярнуцца гадоў на 30-35 таму, тады ўсё мянялася не так хутка, як цяпер.
Погляд зачароўваюць знаёмыя, але забытыя прадметы. І апісваць іх, мусіць,
бескарысна - гэта трэба бачыць і ўспомніць! “Тая самая школьная сукенка, ранец,
сшыткі і падручнікі”. О, у мяне такія былі кеды - зручныя, іншых і не хацела…
У кожнага наведвальніка родныя сэрцу прадметы будуць свае. Савецкая школа - гэта ўнікальная з'ява, для шматлікіх з нас сапраўдны
эмацыйны ўсплёск. А яшчэ выстава дае падставу паразважаць, чым адрознівалася
сістэма адукацыі ў СССР ад сучаснай. Адмысловае задавальненне выклікаюць назвы падручнікаў і кніг, у якіх мы знаходзілі
для сябе шмат цікавага. Асобнае месца ў экспазіцыі выдзелена прадметам, якімі карысталіся
савецкія школьнікі. Сярод іх разнастайныя цыркулі, сцеркі, ручкі... А заплечнік...
Менавіта такі быў у мяне і шматлікіх рабят таго часу. Разглядаць экспанаты можна доўга і ў гэты час знаходзіцца ў тых часах,
успамінаць дзяцінства і юнацкасць. Вы нават не ўяўляеце, колькі ў памяці ўсплыло
момантаў, пра якія ў паўсядзённым жыцці проста не думала. Здаецца, кожны прадмет выклікае нейкія асацыяцыі, успаміны і яркія
эмоцыі. Мне нават не патрэбен тут экскурсавод, як і шматлікім, хто ведае не па
кнігам гэты перыяд. Упэўнена, у кожнага наведвальніка з экспанатамі звязана свая ўнікальная гісторыя.
Сучаснай моладзі складана зразумець нашу нуду па савецкім мінулым, бо яны
жывуць у свеце тэхналогій, бязмежных магчымасцяў і камфорту. Але наведаць
экспазіцыю падрастаючае пакаленне проста абавязана, бо без мінулага не бывае
будучыні.
Наталля Храпавіцкая.