Сусветная кампанія супраць СНІДу дэманструе міжнародную салідарнасць у барацьбе з эпідэміяй ВІЧ-інфекцыі больш за 30 гадоў: у адпаведнасці з рашэннем Сусветнай арганізацыі аховы здароўя (СААЗ) і Генеральнай Асамблеі ААН у 1988 годзе 1 снежня быў абвешчаны Сусветным днём барацьбы са СНІДам. За гэтыя гады ў многіх краінах свету дзень стаў значнай датай, якая пазначае актуальнасць тэмы на сучасным этапе, дасягненні ў сферы прафілактыкі і лячэння ВІЧ-інфекцыі.

Праблема распаўсюджвання ВІЧ-інфекцыі застаецца адной з медыцынскіх і сацыяльных глабальных выклікаў, з якім сутыкаюцца ўсе без выключэння дзяржавы. У свеце працягвае існаваць няроўнасць у даступнасці тэстаў, лекаў, новых тэхналогій і навуковых даных у асобных краінах Афрыкі і Азіі. Згодна са статыстыкай, тэмпы распаўсюджвання ВІЧ-інфекцыі ў некаторых краінах захоўваюцца на дастаткова высокім узроўні, і збольшага гэтаму спрыяе недасведчанасць насельніцтва аб спосабах яе перадачы і няправільная ацэнка асабістых рызык. Недахоп інфармацыі аб хваробе і мерах па яе прафілактыкі спараджае велізарную колькасць міфаў і неабгрунтаваных страхаў, а людзі, якія жывуць з ВІЧ-інфекцыяй, падвяргаюцца сацыяльнай стыгматызацыі. Важна памятаць, што ВІЧ не перадаецца кантактна-бытавым і паветрана-кропельным шляхам.

Згодна з глабальнай статыстыкай СААЗ, на планеце жыве больш за 39 мільёнаў чалавек, інфікаваных вірусам імунадэфіцыту (ВІЧ). За гады эпідэміі ад хвароб, звязаных з ВІЧ-інфекцый, памерла больш за 40 мільёнаў чалавек.

У Рэспубліцы Беларусь з дыягназам «ВІЧ-інфекцыя» пражываюць больш за 24 тысячы чалавек. У апошнія 5 гадоў штогод у краіне рэгіструецца каля 2 тысяч новых выпадкаў ВІЧ-інфекцыі. Найбольшая колькасць новых выпадкаў рэгіструецца сярод мужчын і жанчын ва ўзросце ад 30 да 49 гадоў, пераважае палавы шлях перадачы ВІЧ, які складае больш за 80% ад усіх выпадкаў, якія рэгіструюцца.

У Віцебскай вобласці на 01.11.2023 з дыягназам «ВІЧ-інфекцыя» пражываюць 1426 чалавек. Найбольшая колькасць новых выпадкаў сярод жыхароў рэгіёну рэгіструецца ва ўзросце ад 30 да 49 гадоў. Палавы шлях перадачы ВІЧ складае 84,4% ад усіх выпадкаў, якія рэгіструюцца.

На сённяшні дзень у нашай краіне забяспечаны ўніверсальны доступ пацыентаў з ВІЧ-інфекцыяй да антырэтравіруснай тэрапіі, дзякуючы якой павялічана працягласць і палепшана якасць жыцця людзей, якія жывуць з ВІЧ. Акрамя лячэбных уласцівасцяў, антырэтравірусная тэрапія валодае і прафілактычным эфектам: пацыенты, якія падтрымліваюць невызначаную вірусную нагрузку, не перадаюць ВІЧ сваім палавым партнёрам.

Рэспубліка Беларусь нязменна праводзіць актыўную палітыку ў галіне супрацьдзеяння распаўсюджванню ВІЧ/СНІДу. У рамках нацыянальных мер у адказ на распаўсюджванне ВІЧ-інфекцыі рэалізуецца Дзяржаўная праграма «Здароўе народа і дэмаграфічная бяспека», у якой вызначаны мерапрыемствы, уключаючы меры па ўключэнні ў праграмы лячэння ўсіх людзей, якія жывуць з ВІЧ, у тым ліку з ключавых груп насельніцтва, найбольш уразлівых у адносінах да ВІЧ-інфекцыі. Для зніжэння распаўсюджвання ВІЧ у групах павышанай рызыкі ў Беларусі рэалізуюцца спецыяльныя прафілактычныя праграмы з даказанай эфектыўнасцю: апіоідная замяшчальная тэрапія, праграмы абмену іголак і шпрыцаў, кансультаванне і тэсціраванне на ВІЧ, сацыяльнае суправаджэнне для ўключэння ў сістэму аказання медыцынскай дапамогі ў сувязі з ВІЧ. Прафілактычныя праграмы рэалізуюцца на базе дзяржаўных арганізацый аховы здароўя і недзяржаўных некамерцыйных ВІЧ-сэрвісных арганізацый. Грунтуючыся на разуменні актуальнасці надзённых праблем, людзі, закранутыя эпідэміяй ВІЧ, і прыналежныя да груп павышанай рызыкі, прадстаўляюць свае інтарэсы ў сістэме грамадскай аховы здароўя, умацоўваюць давер, укараняюць інавацыі. Супольнасці ўзначальваюць Сусветны дзень барацьбы са СНІДам па ўсім свеце, арганізуючы мерапрыемствы і накіроўваючы абгрунтаваныя заклікі задаволіць іх жыццёва важныя інтарэсы. Дзякуючы фатаграфіям і відэаролікам, якімі групы будуць дзяліцца ў сацыяльных сетках, можна будзе атрымаць уяўленне аб калейдаскопе падзей, якія адбываюцца, натхніцца рашучасцю і надзеяй, пачуць канкрэтныя заклікі да дзеяння на месцах.

У бягучым годзе Сусветны дзень барацьбы са СНІДам праходзіць пад дэвізам «Лідэрства - супольнасцям». Слоган «Лідэрства - супольнасцям» будзе гучаць не толькі 1 снежня. Напярэдадні Сусветнага дня барацьбы са СНІДам ва ўсіх рэгіёнах Рэспублікі Беларусь пройдуць інфармацыйна-асветніцкія мерапрыемствы (акцыі, флэш-мобы, ток-шоу, выставы, конкурсы), накіраваныя на прыцягненне ўвагі да праблемы ВІЧ-інфекцыі. У гэтых мерапрыемствах прымуць удзел спецыялісты ўстаноў аховы здароўя, адукацыі і іншых ведамстваў, прадстаўнікі недзяржаўных некамерцыйных арганізацый і валанцёры.

Дзякуючы скаардынаванай працы дзяржаўных, міжнародных і недзяржаўных некамерцыйных арганізацый у Рэспубліцы Беларусь сфарміравалася ўстойлівая тэндэнцыя да зніжэння захворвання на ВІЧ-інфекцыю, а таксама смяротнасці ад прычын, звязаных з ВІЧ. Усе арганізацыі змогуць надаць яшчэ большы імпульс мерам па супрацьдзеянні ВІЧ у сусветным маштабе.